Beschikbaarheid

Als leider dien je vóór alles beschikbaar te zijn. Als een vader of een moeder voor zijn/haar kind. Het is net als bij het opvoeden. Een directieve, absolute opvoeding geeft weinig vrijheid en veel spanning. Het zorgt ervoor dat ik niet creatief ben en passief wordt. Bang ben om fouten te maken en dus eerder op mijn handen ga zitten. Ik loop in de pas, toon vooral geen initiatief en ga al helemaal niet experimenteren. Alles kan immers worden afgestraft. Ik wacht tot ik een opdracht krijg en probeer met regelmatig mijn snor te drukken om te vluchten uit de vernauwing. Ik ben angstig en lever het liefst geen actieve bijdrage.

Een vrije opvoeding daarentegen geeft mogelijkheden tot verkennen en experimenteren. De eigen ervaring met ‘trial and error’ staat voorop. Ik stoot regelmatig mijn neus en wordt wijzer door schade en schande. Vallen en opstaan. Als ouder stimuleer je je kind op deze manier optimaal. Het kind kan zijn eigen wereld ontdekken en naarmate zijn ontwikkeling vordert een eigen plek in de wereld veroveren. Veiligheid en beschikbaarheid zijn ‘key’.

Leiders en managers zijn geneigd om directief leiderschap uit te oefenen. Ze kiezen als vanzelf leiderschap dat in het teken staat van controle en correctie. Niet alleen benauwend en dodelijk (voor creativiteit, openheid, zelfstandigheid en verbondenheid bijvoorbeeld) voor je medewerker, maar ook schadelijk en beperkend voor jou als leider. Je hebt veel tijd nodig om het werk en gedrag van je medewerker aan te sturen en te controleren. Tijd die je wel beter kunt besteden. En je draagt bij aan wantrouwen, een zwijgcultuur, onderlinge frictie en bovenal angst (voor falen). Een directieve leiderschapsstijl is niet meer van deze tijd.

En toch vallen leidinggevenden snel weer terug op deze manier van leiden, ook al hebben ze zich voorgenomen om het anders te gaan doen. Waarom? Omdat we geneigd zijn te vechten voor onze zaak. Zeker op de momenten waarop dingen moeizaam gaan of fout dreigen te lopen, zoals in een crisis. Maar je hoeft helemaal niet te vechten. Laat los.

Een niet-directieve leiderschapsstijl kenmerkt zich door een basishouding van onvoorwaardelijk vertrouwen en inactiviteit. Op de achtergrond aanwezig zijn en de mensen om je heen (de mensen ‘onder’ je) de ruimte geven te groeien vanuit hun eigen kwaliteiten. Niet zo maar ingrijpen, ook niet als het fout dreigt te lopen. Dingen laten gebeuren. De mensen om je heen laten voelen dat je er bent, als het nodig is, ter ondersteuning, ter geruststelling. Zich veilig laten voelen, zodat zij kunnen rusten in de wetenschap dat ze het zelf mogen doen en altijd nog op jou kunnen terugvallen.

Beschikbaar zijn dus, als een ouder voor een kind. Uiteraard niet onbegrensd, maar binnen de afspraken die zijn gemaakt en vanuit vooraf bepaalde taken en rollen. Maar wel onvoorwaardelijk. De medewerker weet dan: ik kan altijd bij mijn manager terecht. Ik ga op onderzoek uit en als het fout loopt kan ik altijd nog mijn manager om raad vragen, zonder consequenties. Ik heb er geen zin in dat hij (zij) meekijkt bij wat ik allemaal doe, maar als ik hem nodig heb weet ik dat hij er is.

Lees meer artikelen
17 oktober, 2023

MCT (metacognitieve therapie), wat is het?

MCT is een innovatieve benadering in de psychologie die zich richt op de manier waarop we denken over ons eigen denkproces. In plaats van te focussen op gedachtepatronen, concentreert MCT zich op de overtuigingen die we hebben over denken en piekeren. Het doel is om cliënten te helpen een gezondere relatie met hun gedachten te ontwikkelen.

Lees verder
16 oktober, 2023

Metacognities, wat houden ze in binnen metacognitieve therapie?

Metacognities spelen een centrale rol in metacognitieve therapie (MCT). Metacognities zijn de overtuigingen, attitudes en kennis die we hebben over onze gedachten en over strategieën aangaande denken en voelen. Deze overtuigingen, attitudes en kennis kunnen negatief zien (zoals: ik kan het piekeren niet stoppen) of positief (zoals: piekeren helpt me om me voor te bereiden). In MCT focus je je voornamelijk op deze overtuigingen in het omgaan met piekeren en omliggende strategieën. Door de overtuigingen uit te dagen, kan je dit soort maladaptieve strategieën verminderen en je levenskwaliteit vergroten.

Lees verder
29 september, 2023

ACT en MCT: wat is het verschil?

ACT (Acceptance & commitment therapy) en MCT (Metacognitieve therapie) zijn beiden derde generatie gedragstherapie benaderingen, maar verschillen in hun focus en technieken. Terwijl ACT gericht is op acceptatie en het zetten van betekenisvolle stappen, legt MCT de nadruk op het veranderen van metacognitieve overtuigingen die denkstrategieën beïnvloeden. Hoewel ze overeenkomsten delen, hebben ze verschillende elementen die een centrale rol spelen.

Lees verder
Hulp nodig?
Kies je locatie