De sleutel tot vrijheid

Mindfulness gaat in essentie over vrijheid. De vrijheid om te kiezen. De vrijheid om je aandacht te richten. Vrijheid van allerlei invloeden die jou, zonder je daarvan bewust te zijn, een bepaalde kant op sturen. Mindfulness maakt je bewust van die invloeden en geeft daarmee jou het stuur in handen.

Die invloeden kunnen van alles zijn. Opvoeding, politiek, onderwijs, cultuur, gewoonten, relaties, algoritmes, ringtones, je eigen gedachten. Ze sturen je een kant op. Als sociaal en hormonaal bepaald wezen ga je mee met de stroom, vaak zonder je af te vragen of je het er mee eens bent of niet. Zonder te bedenken of wat je doet ook goed voor jou is. Je gaat mee in de kortstondige dopamine kick, de opvattingen van de groep, je ideeën over een relatie. ‘Dit is hoe we het nu eenmaal doen.’ Dat biedt zekerheid.

Zekerheid is een constructie van de mind. De geest zoekt zekerheid in het volgen van een bepaald systeem. Een systeem kan een to-do lijst zijn, een verzameling overtuigingen over de liefde of de cultuur binnen een bedrijf. Houd je aan dat systeem vast, met alle regels die daarbij horen, dan kun je niet vrij zijn. Ook vasthouden aan mindfulness als methode om ‘vrijheid te ervaren’, is vasthouden aan een idee. Een strohalm waar je zekerheid aan ontleent.

‘Zekerheid is een constructie van de mind’

Zekerheid is dus een denkbeeld. Door mindful te zijn en met aandacht te leven, zie je dat alles altijd in beweging is en ieder moment nieuw. Dan zie je ook dat je reacties dat niet zijn, overtuigingen zijn vaak star en oud. Je reacties komen voort uit allerlei systemen die jouw beeld  beïnvloeden over hoe iets zou moeten zijn. Als de werkelijkheid anders is, ontstaat conflict, want je wilt niet wat er wel is. Je drijft mee op de stroom van het systeem in plaats van de stroom van het leven.

Je wilt geen problemen, geen verstoring, dus moet je wel wegrennen of vechten. Let maar eens op hoe vaak je iets niet wilt. Je wilt niet dat het regent, je wilt niet dat de zon zo fel schijnt. Je wilt niet dat je partner overwerkt, je wilt niet dat je kinderen op de bank hangen, je wilt niet dat jouw gras minder groen is dan dat van de buren, je wilt niet achterblijven op je collega’s dus werk je jezelf drie slagen in de rondte om alle ballen hoog te houden, want je wilt niet dat ze vallen… poeh! Ik word al moe als ik het opschrijf. Ook een conflict, want liever ben ik niet moe… Ben ik net lekker aan het schrijven, word ik gestoord door inkomende berichtjes. En ik denk: ‘Wat is dat super irritant!’ Nog een conflict!

Dat kan anders. Stel dat de ringtone klinkt, ik er aandachtig naar luister zonder dat ik er een oordeel (goed of slecht) over vel, dan kan ik verder met schrijven zonder conflict. Het geluid stoort me niet, dus is er geen conflict, dus is er geen wegvloeien van energie. Als dat geen vrijheid is!