Wat is Acceptance and Commitment Therapy (ACT)?

Samenvatting

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een moderne vorm van cognitieve gedragstherapie die individuen leert om te gaan met negatieve gedachten, moeilijke ervaringen en pijnlijke gevoelens. ACT helpt mensen meer te focussen op hun waarden en het nemen van betekenisvolle actiestappen om zo hun doelen te bereiken. ACT is niet zozeer gericht op symptoombestrijding, maar op het creëren van een waardevol leven.

De Kern van ACT
We hebben er allemaal mee te maken: die hardnekkige gedachten en gevoelens die ons achtervolgen en waarvan het lijkt alsof we ze nooit echt kunnen loslaten. Angsten, oordelen, constant piekeren of die knagende zorgen, wie kent ze niet? Acceptance and Commitment Therapy (ACT) biedt een frisse en pragmatische kijk op deze mentale uitdagingen. Het zet acceptatie centraal en combineert dit met doelgerichte actie, waardoor we op een effectievere manier leren omgaan met onze innerlijke hindernissen.

Omarmen Wat er Is
Bij veel therapievormen draait het om het veranderen van negatieve gedachten en gevoelens. Maar ACT heeft een andere insteek. Bij ACT gaat het niet zozeer om het bestrijden van deze gedachten en emoties, maar om je je anders te verhouden tot je gedachten en gevoelens. Je leert om afstand te nemen van je gedachten, oordelen en overtuigingen, terwijl je je emoties en gevoelens beter leert toelaten. Je kan gaan inzien dat het niet erg of gevaarlijk is om deze gedachten te hebben en dat ze een onderdeel van jou zijn, maar niet je hele identiteit bepalen. Het gaat om de erkenning dat pijnlijke gedachten en emoties er mogen zijn, zonder dat ze je in hun greep hebben.

Commitment aan Waarden
Na acceptatie komt actie. En nee, niet zomaar actie, maar actie die in lijn ligt met je eigen waarden. Waar sta je voor? Wat vind je belangrijk in het leven? ACT helpt je inzicht te krijgen in je diepste waarden en leert je stappen te zetten om deze waarden na te leven. Of het nu gaat om meer tijd doorbrengen met je gezin, het nastreven van een passie of het helpen van anderen, je leert te leven naar wat voor jou belangrijk is. Door meer te leven vanuit je waarden, voeg je meer betekenis toe aan je leven, waardoor de kwaliteit van je leven beter wordt. Het gaat niet alleen om je goed voelen, het gaat ook om de waardevolle dingen die je kan toevoegen aan de wereld en jezelf. 

De Zes Kernprocessen van ACT
ACT heeft zes kernprocessen waarop het gebouwd is. Deze processen ondersteunen de twee hoofdconcepten: acceptatie en commitment.

• Cognitieve defusie: leren afstand nemen van je gedachten. In plaats van je gedachten te onderdrukken of te veranderen, leer je om afstand te nemen van je gedachten. Op deze manier hebben je gedachten minder invloed op je en leer je het kritische stemmetje in je hoofd minder snel te geloven.
• Acceptatie: pijnlijke gevoelens en sensaties accepteren zonder er tegen te vechten. Je leert lastige gevoelens te zien voor wat ze zijn: lastige gevoelens. Ze zijn niet gevaarlijk of erg om te hebben. Door ze toe te laten, kan je betekenisvol handelen, ongeacht hoe je je voelt.
• Observerende Zelf: jezelf zien als een geheel en niet enkel vanuit je gedachten, gevoelens, overtuigingen en rollen. We hebben allemaal een diepe identiteit die altijd aanwezig is in ons. Los van onze gedachten, gevoelens en rollen: onze observerende zelf. Met ACT leer je contact te maken met deze identiteit, zodat je minder wordt meegenomen met veranderlijke dingen die je ervaart, zoals bepaalde gedachten, gevoelens, overtuigingen en rollen.
• Hier en nu: aandachtig en bewust leven in het huidige moment. Door in het hier en nu te komen, word je je bewust van wat er op dit moment aanwezig is in je beleving. Vanuit dat bewustzijn, kan je je openstellen voor wat je tegenkomt. 
• Waarden: helderheid krijgen over wat je echt belangrijk vindt. Door stil te staan bij je waarden, creëer je een duidelijke richting voor jezelf die je op wilt gaan. 
• Toegewijde actie: hiermee zorg je dat je het pad ook bewandelt van de richting die je waarden hebben vastgesteld. Op deze manier maak je de betekenis ook echt een onderdeel van je leven.

ACT in de Praktijk
Wat ik persoonlijk zo waardeer aan ACT is dat het niet draait om het ‘fixen’ van jezelf. Het gaat niet om het wegnemen van pijnlijke ervaringen of moeilijke gevoelens, maar om te leren om daarmee om te gaan. ACT helpt me om te onthouden om niet tegen mijn emoties in te gaan, maar om ze te erkennen, toe te laten en, ongeacht wat ik voel, waardevolle stappen te zetten.

Conclusie
Acceptance and Commitment Therapy is een frisse kijk op therapie die draait om acceptatie en actie. Het leert je om te gaan met de moeilijke dingen van het leven, zonder in een vechtmodus te komen. Het is een verfrissende benadering die erkent dat het leven soms pijnlijk is, maar dat we ondanks die pijn toch een waardevol en betekenisvol leven kunnen leiden.

Wil je graag bekijken wat ACT voor jou kan betekenen? Plan dan hier een vrijblijvend adviesgesprek in of meld je gelijk aan voor ACT therapie.