Wat is het doel van ACT therapie?

Samenvatting

ACT therapie heeft als doel om mensen te helpen een vol en betekenisvol leven te leiden, terwijl ze leren om de bijkomende moeilijkheden te accepteren. Deze therapievorm legt niet de nadruk op symptoombestrijding, maar op het opbouwen van veerkracht en het nastreven van persoonlijke waarden. ACT therapie is al met al een reis van zelfontdekking en zelfacceptatie.

Psychologische flexibiliteit: verder dan symptoombestrijding

Een kernconcept binnen ACT is het bevorderen van psychologische flexibiliteit. Maar wat betekent dat precies? Psychologische flexibiliteit verwijst naar het vermogen om volledig aanwezig te zijn in het huidige moment en bewust gedrag te kiezen dat in lijn ligt met onze waarden, zelfs in de aanwezigheid van lastige en onaangename ervaringen.

Het tegenovergestelde van psychologische flexibiliteit is rigiditeit – vastzitten in oude gewoonten, reactief zijn in plaats van proactief, en vasthouden aan wat ‘veilig’ voelt, zelfs als het ons pijn doet en niet verder helpt. ACT helpt mensen om deze rigiditeit te herkennen en te vervangen door flexibeler, waardengedreven gedrag.

De kracht van Mindfulness binnen ACT therapie

Een belangrijk instrument dat in ACT therapie wordt gebruikt om ons te helpen in het hier en nu te zijn, is Mindfulness. Mindfulness gaat over aandachtig en zonder oordeel in het huidige moment zijn. Het stelt ons in staat om te merken wat er intern en extern gebeurt, zonder er automatisch op te reageren. Dit geeft de ruimte om bewust te reflecteren op die strategieën en gewoontes die we inzetten en ons niet – of juist wel – ondersteunen.

ACT moedigt ons aan om deze Mindfulness vaardigheden te gebruiken om ons bewust te worden van onze gedachten en gevoelens, ze te accepteren en er vervolgens bewust voor te kiezen hoe we willen reageren. Automatische patronen kunnen we hierdoor vervangen door bewuste reacties.

Het grotere plaatje zien

Een van de meest uitdagende, maar ook bevrijdende aspecten van ACT, is het concept van de Observerende Zelf. Dit idee helpt ons te herkennen dat we niet gedefinieerd worden door onze gedachten, gevoelens, overtuigingen en ervaringen. In plaats daarvan zijn we de Observerende Zelf die getuige is van deze waarnemingen.

Dit concept kan een beetje abstract aanvoelen, maar het helpt veel mensen om zich vrijer te voelen. Het stelt ons in staat om afstand te nemen van onze ervaringen en te herkennen dat we meer zijn dan onze gedachten of gevoelens. Het geeft ons de vrijheid om te kiezen hoe we willen handelen, in plaats van geregeerd te worden door onze interne ervaringen.

Een leven vol betekenis met ACT

Uiteindelijk is het doel van ACT niet om ons ‘beter’ te maken of om onze problemen te ‘repareren’. In plaats daarvan wil het ons helpen een vol en betekenisvol leven te leiden, ongeacht de uitdagingen die we onderweg tegenkomen.

Het herkent dat het leven soms pijnlijk en uitdagend kan zijn, maar het biedt ook de tools en strategieën om deze uitdagingen aan te gaan met openheid, nieuwsgierigheid en moed. Het leert ons om te leven volgens onze waarden, zelfs als het moeilijk is, en om elke dag te kiezen voor een leven dat voor ons zinvol is.

Conclusie

ACT therapie is meer dan alleen therapie; het is een levenshouding. Het nodigt ons uit om volledig en authentiek te leven, om de totaliteit van onze menselijke ervaring te omarmen en om te kiezen voor een leven dat resoneert met onze diepste waarden. In een wereld die vaak chaotisch en uitdagend kan zijn, biedt ACT een kompas om ons te leiden naar een leven vol betekenis en doel.