Zelf als context, wat houdt dit onderdeel in van ACT-therapie?

"Zelf als context" binnen ACT-therapie benadrukt het belang van een observerende houding ten opzichte van eigen gedachten en emoties, bevorderend voor psychologische flexibiliteit en zelfcompassie.

Samenvatting

“Zelf als context” is een kerncomponent binnen Acceptance and Commitment Therapy (ACT-therapie) die focust op de relatie die we hebben met onze eigen gedachten en emoties. Dit perspectief helpt ons te beseffen dat we niet worden gedefinieerd door onze interne ervaringen, maar de observator zijn van deze ervaringen die plaatsvinden. Door deze verschuiving in perspectief kunnen we ons losmaken van beperkende zelfbeelden en leven met meer flexibiliteit en aanwezigheid.

Het concept van ‘Zelf als context’ binnen ACT-therapie

Binnen de ACT-methodologie Zelf als context een van de zes zuilen die samen de hexaflex vormen. In deze zuil wordt benadrukt dat jij iets anders bent dan de ervaringen in jezelf. Het gaat daarbij dus niet zozeer om wie je denkt dat je bent op basis van je geschiedenis, je gedachten, je rollen of je emoties. In plaats daarvan gaat het om het erkennen van het zelf als een constant aanwezige getuige van al deze ervaringen. Dit zelf, dat los staat van inhoud en oordeel, wordt ook wel het contextuele zelf en observerende zelf genoemd.

Waarom ‘Zelf als context’ een verschil maakt

Door het zien van het Zelf als context krijgen we de kans om een stap terug te doen en te observeren zonder volledig geïdentificeerd te raken met onze gedachten en gevoelens. Dit heeft meerdere voordelen:

• Bevrijding van strikte zelfbeelden die beperkend kunnen zijn.
• Vergroten van psychologische flexibiliteit.
• Stimulatie van een niet-oordelende en compassievolle houding naar onszelf.

Hoe ‘Zelf als context’ toe te passen in het dagelijks leven

De adoptie van van deze zuil kan uitdagend zijn, gezien onze natuurlijke neiging om ons te identificeren met onze gedachten en gevoelens. Echter kunnen bepaalde technieken ons hierbij ondersteunen:

• Defusietechnieken: Hierbij leer je afstand te nemen van gedachten, zodat je deze minder letterlijk neemt. Lees hier meer over het onderdeel defusie.
• Mindfulness-oefeningen: Deze oefeningen richten zich op het observeren van ervaringen zonder oordeel, waardoor je meer contact maakt met je observerende zelf. Bekijk deze pagina voor voorbeelden van mindfulness-oefeningen.
• In gesprek gaan met je observerende zelf: Dit is een oefening waarin je op een andere plek gaat zitten en in gesprek gaat met je observerende zelf. Een regel in deze oefening is dat je alleen observerend over jezelf mag praten. Dus geen ‘ik’, ‘mij’ of veroordelingen. Enkel op neutrale wijze over *naam* vertellen, over zijn/haar situatie, worstelingen, sterke kanten, doelen etc. Door op deze manier te praten over ‘jou’ creëer je meer afstand.

De uitdagingen van ‘Zelf als context’ integreren

Ondanks de voordelen kan het navigeren naar een Zelf als context-perspectief uitdagend zijn. We zijn vaak diep geworteld in onze zelfbeelden en de verhalen die we onszelf vertellen. Daarom is het van belang om te beseffen dat dit een voortdurende oefening is. Er zullen momenten zijn dat je zal terugvallen, totaal gefuseerd bent met je zelfbeeld en veel blokkades ervaart in je gedachten en emoties. Door consistent dit onderdeel toe te passen in je leven, kan je beetje bij beetje de voordelen ervaren van Zelf als context.

Conclusie

Het concept van Zelf als context binnen ACT-therapie biedt een bevrijdend en verhelderend perspectief op hoe we onszelf zien en ervaren. Door ons niet te beperken tot onze gedachten, emoties, ervaringen en rollen, maar deze te zien als voorbijgaande ervaringen, kunnen we leven met een grotere mate van vrijheid en aanwezigheid. Wil je ontdekken welke rol ACT-therapie in jouw leven kan spelen? Bekijk dan onze ACT-pagina.