- Servicedesk 9 - 17 uur
MCT oefeningen vormen de kern van metacognitieve therapie, omdat het ondernemen van actie belangrijk is voor deze vorm van therapie. Deze vijf oefeningen, variërend van gedachteobservatie tot het uitdagen van overtuigingen, bieden individuen de gereedschappen om hun mentale welzijn te verbeteren.
Metacognitieve therapie (MCT) onderscheidt zich van traditionele therapievormen door zich te concentreren op het ‘nadenken over het denken’. Het gaat hierbij over het bewustworden van welke strategieën je toepast in relatie tot je gedachten en het uitdagen van overtuigingen die ervoor zorgen dat je ineffectieve denkstrategieën gebruikt. Maar welke MCT oefeningen worden veel gebruikt om deze doelen te bereiken? Laten we inzoomen op de vijf MCT oefeningen die regelmatig gebruikt worden in therapie.
Een fundamentele oefening binnen MCT is het observeren van gedachten zonder erop te reageren. Dit helpt cliënten om een afstand te nemen van hun gedachten en te zien dat ze slechts tijdelijke mentale gebeurtenissen zijn. Veel mensen worden geboeid door hun eigen gedachten. Ze worden meegesleurd met de lading en de inhoud van hun gedachten. Dit zorgt voor veel negatieve emoties, het kost veel energie en kan in verloop van tijd resulteren in depressie en angst. Met MCT neem je een stap terug, waardoor je jezelf leert te ontkoppelen van je gedachtewereld. Je leert zien dat gedachten geen macht over je hoeven te hebben en dat jij de keuze hebt om ze te laten. Deze video van Russ Harris sluit hier goed op aan.
Deze oefening gaat over het dagelijks tijd nemen voor bewuste observatie van denkpatronen. Hierdoor ontwikkelen cliënten een dieper inzicht in de strategieën die ze (onbewust) kiezen. Het kan lijken alsof denkstrategieën als piekeren of overanalyseren je ‘overkomt’. Maar MCT onderwijst dat deze strategieën vormen van gedrag zijn die je wél kan beïnvloeden. De eerste stap hierin is om je bewust te worden van welke strategieën je gebruikt en wat de triggers zijn waardoor je de strategie gebruikt. Om een voorbeeld te geven, kan de gebeurtenis dat iets kapot gaat de gedachte veroorzaken ‘ik heb geen geld om een nieuwe te halen’. Deze gedachte kan de trigger zijn om te gaan piekeren over je financiële situatie. Dit proces van bewustwording helpt je om bewust voor nieuw gedrag te kiezen na verloop van tijd.
Metacognities zijn de kennis, overtuigingen en attitudes die je hebt over bepaalde denkstrategieën. Dit sluit mooi aan op de vorige oefening. We gebruiken bepaalde strategieën door de metacognities die daaraan verbonden zijn. Zo kan je bijvoorbeeld de overtuiging hebben dat ‘piekeren ervoor zorgt dat je bedrijf niet failliet gaat’. Dit is een voorbeeld van een positieve metacognitie waarin je beaamt dat piekeren je helpt. Terwijl piekeren vaak je meer dwarsligt, dan helpt. Deze metacognitie kan je uitdagen door een experiment te doen, waarin je bewust minder piekert voor een periode van een paar weken. Vervolgens kan je reflecteren of je bedrijf inderdaad failliet is gegaan, en wat de resultaten zijn geweest voor je bedrijf. Aan de andere kant kan je ook een metacognitie hebben als ‘ik kan piekeren niet stoppen’. Dit is een negatieve metacognitie, wat betekent dat je weet dat het je niet helpt, maar je denkt dat je er geen controle over hebt. In dit geval kan je samen met een therapeut oefenen met het uitstellen van piekeren. Na verloop van tijd ga je merken dat je er wél invloed op hebt. De volgende oefening is een voorbeeld van een oefening die je hierbij kan helpen.
Wanneer we piekeren en zorgen maken, is onze aandacht volledig opgeslokt door onze gedachten (en gevoelens). Deze oefening helpt je om je aandacht te verschuiven van je gedachtewereld naar je omgeving. Op deze manier kan je de identificatie verbreken met je gedachten. Als je dit veel oefent, krijg je meer controle over je piekergedrag en omliggende strategieën. De oefening heeft de volgende stappen:
– Ga comfortabel zitten op een stoel met je rug recht
– Leg je aandacht op je ademhaling
– Focus je vervolgens op de geluiden om je heen
– Verplaats je aandacht naar alleen de geluiden voor je
– En achter je
– Links naast je
– Rechts naast je
Op het moment dat je opmerkt (en daarom begint het bij bewustwording) dat je bijvoorbeeld piekert, kan je deze oefening doen. Na verloop van tijd kan je steeds beter het piekeren onderbreken. Je controleert daarbij dus niet je gedachten, maar je piekergedrag.
Deze oefeningen stellen cliënten in staat hun denkstrategieën te onderzoeken, te begrijpen en vervolgens toe te werken naar ander denkgedrag. Ze vormen de basis voor het bouwen van veerkracht en mentale kracht. Door het praktische karakter van MCT oefeningen kunnen cliënten de vaardigheden die ze leren ook buiten de therapiesessies toepassen. Zo wordt je tijdens de therapie geleerd om voor jezelf te zorgen.
MCT oefeningen zijn een cruciaal onderdeel van de metacognitieve therapie, die cliënten de tools biedt om hun denkstrategieën te onderzoeken, te begrijpen en te veranderen. Door deze oefeningen krijgen individuen meer controle over hun denkgedrag, wat kan leiden tot een verbeterd mentaal welzijn. Wil je verder ontdekken wat MCT voor jou kan betekenen? Bezoek dan onze MCT-pagina.