Waarom studeer je liever in boeken dan in het leven zelf, stop met lezen start met mindfulness | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Boekenwijsheid is tweedehands wijsheid, ofwel platte kennis zonder enige diepte. Alles wat je leest (ook deze tekst) is niet van jou en zal dat ook nooit worden. Het is geleende kennis, kennis zonder echte overtuiging.

Kennis die je opdoet via teksten van een ander zal nooit van jou zijn

Natuurlijk kun je een ambassadeur zijn van hetgeen je leest of van wat je van een ander te horen krijgt. Soms zeggen anderen zinnige dingen. Soms zelfs lijkt hetgeen een ander schrijft of zegt waarachtig of wijs. Soms voelt het zelfs als waarheid aan. Maar het zou nooit en te nimmer jouw waarheid zijn.

De enige manier om wijsheid te vergaren en volkomen, 100% achter hetgeen je zegt te staan is om oprecht je leven te leven met volle aandacht

Dat is waar mindfulness om draait. En dat is de manier om echte, waarachtige wijsheid te vergaren. Mindfulness draait in eerste instantie om het ervaren van wat er is, hier en nu. En in tweede instantie draait mindfulness om het vergaren van wijsheid door de aandacht in het hier en nu te houden, patronen te ontdekken en tegelijkertijd te zien (in te zien) dat elk moment uniek is. Dat is een paradox, maar waarheid is nooit eenduidig, gefixeerd of lineair.

Waarheid is complex, veelduidig en onnavolgbaar

Zij is niet met woorden te beschrijven, behalve met de paradox. Zie bijvoorbeeld ook het paradoxale en onnavolgbare van de zen koan. En juist dat is waardevol. Het onbegrijpelijke, de strijd in jezelf op het moment dat je je ervaring als bron van wijsheid in aanmerking neemt.

Als je gestaag je eigen ervaring als referentie neemt

Zonder deze als de waarheid te omarmen, maar juist kritisch te beschouwen – te observeren zonder oordeel – zul je steeds een beetje wijzer worden Je zult (uiteindelijk) echte wijsheid ontwikkelen, die in schril contrast staat met de kennis die je opdoet uit boeken, kranten of andere bronnen. Je zult voelen dat die kennis van jou is en van niemand anders.

Je zult ook weten dat je die wijsheid met niemand kan delen, helaas

Het is immers jouw wijsheid. Mindfulness, de juiste beoefening ervan, en de juiste omgang met de verkregen kennis via mindfulness, brengt je de rust, het overzicht en de wijsheid om daadwerkelijk gelukkig te kunnen zijn. Met jezelf, je omgeving en de wereld. Wat er ook gaande is.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl

Kijk eens om je heen wat je allemaal hebt | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Bedenk eens wat je allemaal bezit. Wat een rijkdom! En dan bedoel ik niet alleen je materiële bezit, ook je liefde, je intelligentie, je (fysieke en mentale) kracht, je ethiek, je stoutmoedigheid.

Vraag je jezelf wel eens af waar dat allemaal vandaan komt?

Waarschijnlijk denk je dat je bij je geboorte flink wat eigenschappen hebt meegekregen (‘nature’) en door je opvoeding en bepaalde ervaringen de persoon bent geworden die je bent (‘nurture’) en dat je (naast datgene wat je hebt ‘meegekregen’) zelf hard hebt gewerkt voor alles wat je bezit. Studie, zelfontplooiing, carrière maken, goede investeringen doen, enz.

Je hebt veel bereikt, misschien wel genoeg om enigszins trots op te zijn. Maar is dat ook terecht?

Het omgekeerde kan natuurlijk ook. Je bent misschien niet zo blij met wat je hebt bereikt of niet hebt bereikt. Of je bent niet zo blij met jezelf. Ben je daar zelf verantwoordelijk voor of spelen andere krachten een rol?

Sta daar eens bij stil. Zie wat je hebt bereikt

Of wat je juist niet hebt bereikt, waarin je misschien wel hebt gefaald, en bedenk eens wat jouw aandeel daarin is. Maak het jezelf niet te makkelijk, maar denk eens diep na. Kijk eens of je diep in jezelf kunt graven om tot een antwoord te komen.

In zekere zin zou je kunnen stellen dat alles je overkomt

Dat jij nauwelijks invloed hebt op je situatie en wat je doet, en zelfs niet op wie je bent. Je zou kunnen stellen dat je alles hebt gekregen, zelfs je ontevredenheid over wie je bent en wat je doet, ook dat krijg je er helemaal gratis bij. Dat kan negatief overkomen, maar het kan ook opluchten en rust geven.

Door mindfulness te beoefenen creëer je ruimte

Om diep door te dringen in jezelf en mogelijk antwoorden te vinden op de vragen van het leven. Over wie of wat je bent, en wat je te doen hebt in dit leven.

De gedachte (of liever het inzicht) dat je alles hebt gekregen – wie je bent, wat je doet, waar je bent, wat je kunt, wat je mag, wat je bezit, wie je kent – zou reden kunnen zijn tot dankbaarheid. Grote dankbaarheid. Hoe moeilijk je situatie soms ook is.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl

Met mindfulness laat je wat al aanwezig is tot leven komen | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Alles is er al. Alles is al eens bedacht en gedaan. Kijk eens om je heen en zie wat er steeds gebeurt. Het leven is een reeks patronen die zich oneindig manifesteert. Zo veel en zo vaak dat we niet meer in de gaten hebben waar het echt om gaat. Het leven, jouw leven, is een herhaling van steeds dezelfde thema’s in verschillende uitvoeringen.

Het leven bestaat uit zichzelf herhalende patronen die zich vermommen als unieke gebeurtenissen

Veel van wat je doet is routine. Je leeft op de automatische piloot. Ook niet zo gek, want een mens leeft van verwachtingen en anticipatie op die verwachtingen. Als je verwachting niet uitkomt zul je direct gedesoriënteerd of misschien zelfs ontredderd zijn.

Heb je bijvoorbeeld wel eens een glas melk aan je lippen gezet?

Terwijl je in de veronderstelling was dat je frisdrank tot je nam. Je verwachting was de zoete smaak van frisdrank, maar je kwam bedrogen uit. Je wordt op het verkeerde ben gezet en wordt gedwongen na te gaan wat je ervaring van dat moment (de smaak) precies is.

Verwachting speelt altijd een rol, bij alles wat je doet

Je mind sorteert altijd voor op de komende ervaring. Dat maakt het leven voorspelbaar en dat is ook wat we graag willen. Wij mensen houden niet van verassingen en komen in opstand als de dingen anders lopen dan we verwachten. We leven op de automatische piloot en we zijn reactief. Door meer mindfulness in je leven te brengen kun je het anders gaan doen. Mindful leven en werken kan ervoor zorgen dat je minder op basis van verwachtingen door het leven gaat.

Door mindfulness sta je juist bewuster en daardoor meer open in het leven

Wat je daarvoor moet doen? Begin bij het bewust worden en het vervolgens ontdekken van je eigen patronen. Zowel van je automatische piloot – wat je gewend bent om te doen in je dagelijkse leven – als je reactie op indrukken uit de buitenwereld, je reactiviteit. En bedenk hierbij dat het niet zozeer gaat om leren of aanleren, maar juist om afleren.

Je hoeft er niet zoveel aan toe te voegen, immers alles is er al

Je zou er juist flink wat vanaf moeten halen. Minder doen, meer zijn. Opmerkzamer. Stiller. Dan ga je patronen opmerken en ontdek je dat het leven en alles wat je meemaakt helemaal niet zo vanzelfsprekend is. Door op de automatische piloot te leven zoals je nu waarschijnlijk doet, verbleekt je ervaring van het moment en zoek je steeds weer naar afleiding die je dagelijks leven kleur kan geven. Door mindful, met volle aandacht, te leven laat je wat al aanwezig is tot leven komen. Dat geeft een gevoel van rust, vrijheid en voldaanheid en maakt het zoeken naar meer overbodig.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl

Het is wijs om je van een mening te onthouden | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Anderen kunnen dat laf vinden, in feite getuigt het van moed. Vrijwel iedereen heeft een mening en dat is gemakkelijk en veilig. Het is moeilijker om niet mee te gaan in de meningenstrijd van anderen en ook je eigen meningen in twijfel te trekken. Door je mening in twijfel te trekken komt er beweging in je overtuigingen en besef je dat je jezelf (of je gedachten) niet zo serieus hoeft te nemen.

Er wordt nu veel gesproken over democratie, en of de democratie gebaat is bij bepaalde meningen

De democratie wordt aangevallen of moet worden verdedigd. Meningen komen van links en van rechts, van boven en van beneden. Maar weinig mensen lijken echt te luisteren naar anderen die een andere mening zijn toegedaan. Een directe reactie vanuit je eigen positie is gemakkelijker en voelt veilig. Het is wij tegen zij. Dat is altijd zo geweest natuurlijk, maar het valt nu wel erg op. Mede dankzij crises en complotdenken.

Mindfulness is geen wondermiddel en heeft ook niet overal een antwoord op

Het is zelfs in het geheel geen middel tegen wat dan ook en het geeft ook geen antwoorden. Maar door mindfulness oefen je je wel in een kwaliteit die deze wereld heel hard nodig heeft: luisteren. Door mindfulness leer je naar anderen te luisteren. En naar jezelf.

Je gaat door mindfulness inzien wie je werkelijk bent

En komt tot de ontdekking dat de meningen die je verkondigt niet zo waar zijn als je hebt gedacht. Je zou kunnen ontdekken dat dé waarheid als zodanig niet bestaat, tenminste niet in onze duale wereld. Je leert door mindfulness de wereld te zien zoals zij is en je ontdekt welke plaats jij daarin inneemt. Wauw, dat is niet mis! Heb ik ooit betere mindfulness-promotie opgeschreven? Ik denk het niet.

Luister naar anderen én naar jezelf

Observeer je eigen meningen en doe bewust moeite om minder te oordelen. Met of zonder mindfulness. Dat is wanneer het echte leerproces start en wanneer wijsheid zich gaat ontwikkelen. Gun jezelf de ruimte om te luisteren en een wijs persoon te worden. Dat is de enige beweging waarbij democratie is gebaat.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl

Wat ik mooi vind: groot denken en klein doen – Aan de slag met mindfulness | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Je gedachten zijn grenzeloos, oneindig. Je denken is slechts begrenst door het ondenkbare, datgene wat je voorstellingsvermogen te boven gaat. Denken is dus een enorme kracht en per definitie tot grote dingen in staat. Vaak wordt denken voor de verkeerde zaken aangewend, waardoor denken kan omslaan in piekeren of waardoor je verzandt in dagdromen. Om maar iets te noemen.

Tegenwoordig is het hip om te zeggen wat je denkt; de sociale media getuigen hiervan. Onder de noemer ‘vrijheid van meningsuiting’ wordt van alles beweerd en geschaad. Grote gedachten verworden tot grote woorden. Grote woorden overschreeuwen functionele en goede daden. Wat ik mooi vind: groot denken en klein doen.

Door de beoefening van mindfulness zie je je gedachten op je neerdwarrelen als bladeren uit een boom. Je komt met mindfulness los van je gedachten. Je ziet dat de bladeren op de grond vallen en dat je er gemakkelijk overheen kunt stappen. Je ervaart dat je je gedachten niet bent, maar dat ze tot je komen en weer verdwijnen. Je gaat met mindfulness van doen naar zijn. Het doen wordt kleiner en verandert in klein doen. Het heeft iets van bescheidenheid. En vanuit kleine daden met de juiste mindfulle aandacht kunnen grote dingen gebeuren. Iets kleins voor de ander doen – een kopje koffie aanbieden – kan leiden tot oprechte interesse en inzet voor een mooi project. Anderen kunnen geïnspireerd raken door je moed om een kleine maar gedurfde stap te zetten, waardoor een grote beweging kan ontstaan. Grote woorden klinken vaak hol en hebben de neiging te vervliegen in de wind. Je gedachten hoef je niet in te perken, dat zou zelfs niet kunnen. Je kunt de boom niet stoppen zijn bladeren te verliezen. Je zou je woorden moeten wegen om de juiste te kunnen kiezen.

Iedereen is tot groot denken in staat. Veel minder mensen zijn in staat grote gedachten te koppelen aan klein doen. Er is een teveel aan grote woorden. Je zou je woorden kunnen zien als je verbale kapitaal. Je geld smijt je niet zo maar in het rond, je woorden ook niet. Creëer schaarste. Reserveer je woorden voor zaken die ertoe doen en/of waar je op basis van deskundigheid of creativiteit iets constructiefs over kunt zeggen. Spreken is wikken en wegen. Volgens Kafka is het woord zelfs ‘een beslissing tussen dood en leven.’ Inspireer anderen, maak mensen enthousiast voor je idealen en wees zelf een voorbeeld door in actie te komen en de juiste stappen te zetten. Dat is in mijn ogen groot denken en klein doen. En een daad van oprechte bescheidenheid.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl

Wie wil bijleren moet het niet-weten kunnen verdragen, las ik ergens | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Zo’n mooie zin zet direct mijn creatieve brein aan. We denken veel te weten. Ons hoofd zit vol met waardevolle zaken, maar misschien nog wel meer met waardeloze kennis. Iedereen draagt trivialiteiten met zich mee. Je ertegen verzetten zou zinloos zijn en frustratie triggeren. Je gedachten zijn grotendeels onbeduidend. Dat is geen probleem, het is normaal.

Maar het gaat erom wat je ermee doet. Wat doe je met je gedachten? Ga je erin mee of er (zelfs) in op? Gedachten zijn niet alleen vaak triviaal en dus overbodig, maar ook nog eens vaak niet de werkelijkheid. Gedachten over jezelf kloppen niet. Je overschat jezelf of je hebt een te laag zelfbeeld. Je denkt dat je weet wat anderen over je zeggen. Of hoe ze over je denken. Meestal zit je er volledig naast. Je denkt dat je weet hoe bepaalde gebeurtenissen aflopen. Of welke achtergrond iemand heeft. Of hoe haar of zijn familie in elkaar steekt. De werkelijkheid is dat je vaak geen idee hebt. En dat stemt tot bescheidenheid. We weten eigenlijk veel minder van anderen en van de wereld dan we denken. Je weet ook veel minder over jezelf dan je denkt te weten. Weet jij wie je bent? Los van je fysieke kenmerken en sensaties en de emoties die je ervaart? Je bent in ieder geval niet je gedachten. Dat staat vast. Gedachten komen en gaan en zijn vaak tegenstrijdig. Jij bent degene die dit alles ervaart. Gedachten, herinneringen, beelden, emoties en gewaarwordingen.

Is het erg om jezelf niet te kennen? Natuurlijk niet. Je redt je evengoed wel. Je verdient je brood, je hebt lief, je maakt plezier en kunt genieten van een mooie zonsondergang. Maar bij veel mensen gaat het vroeg of laat toch knagen. Veel mensen zijn uiteindelijk toch (vaak zelfs zonder er zich van bewust te zijn) op zoek naar wie ze zijn. Achter alle gedachten en emoties. Al deze mensen zou ik willen aanraden om mindfulness te beoefenen. Om meer mindful door het leven te gaan, en (vooral) om jezelf beter te leren kennen.

Mindfulness is niet per se de weg naar het kennen van jezelf, maar mindfulness kan wel de weg naar jezelf openbaren. Door van binnen stil te zijn en open te staan voor je ervaring in het moment kunnen dingen gaan verschuiven en beetje bij beetje op hun plek vallen. Als je op de juiste manier (o.a. zonder al te veel oordelen) mentaal wat afstand kunt nemen van jezelf, wordt je duidelijk dat je vooral veel níet weet. Dat veel kennis die je hebt triviaal is en dat het er in het leven vooral om gaat jezelf te kennen. Kennis is macht; hoe meer we weten hoe meer invloed we op anderen kunnen uitoefenen. Zelfkennis is liefde. Hoe beter we onszelf kennen, hoe meer we van betekenis kunnen zijn voor anderen.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl

Mindfulness gaat over aandacht, maar wat is aandacht eigenlijk? | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Aandacht is een zekere actieve passiviteit. Of een passieve activiteit. Aandacht zonder enige activiteit zal verzanden in (dag)dromerij – wat heerlijk kan zijn, maar niets met aandacht te maken heeft, eerder met zweven. Je gééft aandacht, en daardoor is aandacht actief. Je geeft iets van jezelf actief weg.

Aandacht is dus actie, maar zonder enige passiviteit is aandacht hooguit verdeelde aandacht en dus geen echte aandacht. Valse aandacht eigenlijk. De juiste aandacht vereist een juiste verhouding van actief en passief. Een beetje teveel van het een zorgt er al voor dat aandacht zo weer vervliegt. Daarom is het ook zo moeilijk om echte aandacht te genereren en al helemaal om de aandacht vast te houden. Het vergt kortom nogal wat oefening. En daarvoor hebben we mindfulness oefeningen bedacht. Om jezelf te oefenen in het geven van de juiste aandacht.

Waarom zou je je erom bekommeren als het geven van aandacht zo moeilijk lijkt? Omdat het diep en diep menselijk is. Aandacht hebben voor elkaar is misschien wel de menselijkste beweging die we kunnen maken naar elkaar toe. Zonder aandacht ben je alleen en zit je opgesloten in je eigen wereld. Door aandacht ontstaat openheid en met exact de juiste mix van actief en passief ontstaat medeleven en (uiteindelijk) liefdevolle vriendelijkheid. Liefde voor je naasten, voor anderen, voor dieren en de hele wereld. En voor jezelf. Natuurlijk is er oorlog en geweld en vervuiling en lelijkheid. De dag kan niet zonder de nacht. Gelukkig kunnen we voor liefde kiezen. In alle situaties en in alle omstandigheden. Zelfs als het stormt. Zolang je geeft is liefde je deel.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl

De Filosoof Ernst Bloch beschouwde ouder worden als levenskunst | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Hij zei daarover: het wezenlijke leven in de ouderdom is het vermogen om geen haast te hebben, het essentiële te zien en het onbelangrijke te vergeten. Deze drie kwaliteiten hangen sterk met elkaar samen en verwijzen wat mij betreft nadrukkelijk naar mindfulness.

Mindful leven en werken houdt onder andere in dat je het essentiële ziet en mede daardoor vrij gemakkelijk hoofdzaken kunt onderscheiden van bijzaken. Doordat je de voor jou belangrijke zaken aandacht geeft worden onbelangrijke kwesties minder relevant. Je gaat inzien dat je leeft om je met voor jou waardevolle zaken bezig te houden. Daardoor kun je steeds beter de juiste keuzes maken. Uiteindelijk ben je door de beoefening van mindfulness uitsluitend bezig met zaken die waardevol zijn, die ertoe doen. Dit werkt dan zo vervullend dat ‘haast’ wegvalt. Want waarom zou je je haasten als je een vervullend en betekenisvol leven leidt?

Geniet dan liever van al die betekenisvolle momenten die zich in het hier en nu van jouw leven afspelen. Zonder voortdurend op de klok te kijken en te streven naar een beter leven in de toekomst. Alles wat je nodig hebt voor ‘het wezenlijke leven in de ouderdom’ is reeds voorhanden. Je hoeft het alleen maar te pakken.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl

Mindfulness gaat in eerste én in laatste instantie over vrijheid | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Om vrijheid voor jezelf op te eisen om mindfulness te beoefenen waar en wanneer jij dat wilt. Voor jezelf opkomen en de rust en ruimte vinden om ermee bezig te zijn. Om uiteindelijk min of meer altijd en overal mindful te kunnen zijn.

Dat laatste – altijd en overal mindful te zijn – heeft wel wat voeten in aarde. Want mindfulness is een vaardigheid en mindful leven en werken, een ‘state of mind’ die je verwerft door veel te oefenen. Vergeleken met mindfulness is fietsen een makkie. Viool leren spelen komt al aardig in de buurt van de investering die je voor een mindful leven zou moeten doen, met dit verschil: voor mindfulness hoef je geen speciaal talent te hebben. Iedereen kan het, en je kunt het overal en altijd beoefenen.

Het geheim van het ervaren van vrijheid in het algemeen (als ervaring op zich) en leven en werken in vrijheid in het bijzonder (als keuzevrijheid) is regelmaat. Beoefen minimaal dagelijks mindfulness. Liefst vaker. Gun jij jezelf genoeg ruimte voor beoefening? Eis je voldoende tijd van je omgeving, en van jezelf?

Eis op zachte wijze voldoende ruimte op en je zult steeds meer vrijheid ervaren.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl

Het is niet alleen dat we zoveel moeten van anderen | Mindfulness blog van Harrie Kolsteeg

Ook moeten we van alles en nog wat van onszelf. Het zou zo kunnen zijn dat je leeft in een wereld waarin je altijd van alles moet en overal achteraan loopt, zonder dat je ooit ergens aankomt. En dan hebben we het nog niet eens over wat je allemaal nog wilt!

Heb je daar wel eens bij stilgestaan? Dat hetgeen je wilt je eigenlijk vastzet, je tegenhoudt in plaats van dat je verder komt? Hoe ziet ‘verder’ er voor jou uit? Wat wil je in of van het leven? Een mooi huis, gelukkig worden, lieve mensen om je heen, om eens iets te noemen. Waarschijnlijk staat vandaag het een op de voorgrond en morgen het ander. Het is eindeloos. En als je krijgt wat je wilt, staat het moment erop al weer in het teken van het volgende.

Het kan allemaal wat onrustig aanvoelen, en afgezien daarvan kan het ook behoorlijk frustreren als je niet krijgt wat je wilt. Sterker – kijk nog eens goed – waarschijnlijk is het zo dat je vrijwel altijd iets anders wilt dan het huidige moment! Als je hier goed mee kunt dealen, geen probleem, maar deze onrust en frustratie leidt vaak tot (flinke) stress. En dan is het geweldig als je kunt zien wat er gebeurt en niet achter je wil aanholt, maar vanuit rust en overzicht kunt werken met wat zich aandient, zodat je wel aankomt. En misschien wel op een plek waarvan je van tevoren nooit had gedacht te zijn. Hier.

Heb je een vraag over mindful leven en werken? Stuur een e-mail naar Harrie en krijg persoonlijk antwoord.

harrie@stresswise.nl